Η αύξηση των ξένων επενδύσεων βελτιώνει την κατάταξη της Κύπρου στην ανταγωνιστικότητα

Η Κύπρος ανέβηκε κατά μία θέση στην 43η θέση από τις 67 αξιολογημένες χώρες στην κατάταξη της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας του IMD, υποδηλώνοντας μικρή βελτίωση. Τη βελτίωση αυτή ανακοίνωσε το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Οι αξιολογήσεις αυτές πραγματοποιούνται από το CypERC σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων Κύπρου (ΟΕΒ) και το Παγκόσμιο Κέντρο Ανταγωνιστικότητας IMD της Σχολής Επιχειρήσεων IMD στην Ελβετία.

Η πρόοδος της Κύπρου στην κατάταξη οφείλεται κυρίως στην αξιοσημείωτη βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα, σύμφωνα με την Επετηρίδα Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας 2024 του IMD.

Η κατάταξη επηρεάζεται από τις σημαντικές ετήσιες διακυμάνσεις των ΑΞΕ και του όγκου των επενδύσεων σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας, καθιστώντας την κατάταξη της Κύπρου κάπως ευμετάβλητη.

Οι φετινές βελτιωμένες οικονομικές επιδόσεις υποστηρίχθηκαν επίσης από τον υψηλό ρυθμό αύξησης των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, την αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών, τη μείωση του πληθωρισμού, το σχετικά χαμηλό κόστος ζωής και τις ισχυρές επιδόσεις όσον αφορά το απόθεμα άμεσων επενδύσεων.

Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, η Κύπρος σημείωσε μικρή βελτίωση το 2024, λόγω των ισχυρών δημοσιονομικών επιδόσεων και του καθιερωμένου πλεονεκτήματός της στη φορολογία.

Ωστόσο, άλλες κατηγορίες της συνολικής κατάταξης της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου παρέμειναν αμετάβλητες από το 2023.

Για τέταρτη συνεχή χρονιά, η χαμηλή επιχειρηματική αποτελεσματικότητα εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό μειονέκτημα στην κατάταξη. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αδυναμίες στις διαχειριστικές πρακτικές και στη διεθνή εικόνα της χώρας.

Η φετινή αξιολόγηση ανέδειξε επίσης ελλείψεις στις βασικές υποδομές, ιδίως στους τομείς της ενέργειας και της εκπαίδευσης.

Παρ' όλα αυτά, παρατηρούνται σταδιακές βελτιώσεις σε τομείς που είχαν προηγουμένως χαρακτηριστεί ανεπαρκείς, όπως η τεχνολογική υποδομή, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων και η εταιρική κοινωνική ευθύνη.

Οι βασικές βελτιώσεις στην οικονομία που επισημάνθηκαν στη φετινή αξιολόγηση περιλαμβάνουν την αύξηση των επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου (σε πραγματικούς όρους), τη μείωση του πληθωρισμού και την ενίσχυση του δημοσιονομικού πλεονάσματος (ως ποσοστό του ΑΕΠ).

Στα αρνητικά σημεία, υπήρξε επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ (τόσο συνολικά όσο και κατά κεφαλήν) και αυξημένη δυσαρέσκεια των επιχειρήσεων για το νομοθετικό πλαίσιο για την απασχόληση αλλοδαπών εργαζομένων και τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς.

Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, η Κύπρος κατατάσσεται στην 28η θέση το 2024, ανεβαίνοντας δύο θέσεις σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η βελτίωση αυτή οφείλεται στην καλύτερη κατάσταση της δημόσιας οικονομίας, στα πλεονάσματα, στην αναβαθμισμένη πιστοληπτική ικανότητα και στη μείωση της γραφειοκρατίας.

Ωστόσο, σημειώθηκαν μειώσεις στις υποκατηγορίες της φορολογικής πολιτικής, όπως τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ, και στο νομοθετικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις, το οποίο περιλαμβάνει τη νομοθεσία για την απασχόληση αλλοδαπού εργατικού δυναμικού και τον αντίκτυπο της κρατικής ιδιοκτησίας των επιχειρήσεων στις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Το κοινωνικό πλαίσιο παρουσίασε επίσης κάποια επιδείνωση, με θέματα όπως η συρρίκνωση του εισοδήματος των φτωχότερων νοικοκυριών και οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων.

Παρά τις προκλήσεις αυτές, η Κύπρος παραμένει ισχυρή σε τομείς όπως το κόστος απολύσεων, η νέα επιχειρηματική συγκέντρωση, οι φορολογικοί συντελεστές των επιχειρήσεων και η φορολογία φυσικών προσώπων.

Στην κατηγορία της αποτελεσματικότητας των επιχειρήσεων, η Κύπρος παρέμεινε στην 55η θέση το 2024, στην ίδια θέση με το 2023. Υπάρχουν σημαντικές αδυναμίες στην ανταπόκριση των επιχειρήσεων στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς, στην αποτελεσματικότητα των διοικητικών συμβουλίων, στη χρήση μεγάλων βάσεων δεδομένων και αναλύσεων στη λήψη αποφάσεων και στο διεθνές branding της χώρας.

Όσον αφορά τις υποδομές, η Κύπρος κατατάσσεται στην 42η θέση μεταξύ 67 χωρών, όπως και το 2023. Η σημαντικότερη επιδείνωση αφορά τις βασικές υποδομές, όπου η χώρα κατατάσσεται σε κακή θέση λόγω της επιδείνωσης της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, της διαχείρισης των πόλεων και των σοβαρών ελλείψεων στις υποδομές και την παραγωγή ενέργειας.

Ωστόσο, η Κύπρος παρουσίασε βελτίωση στις τεχνολογικές υποδομές, αντιμετωπίζοντας αδυναμίες του παρελθόντος, όπως οι χαμηλές συνδρομές κινητής ευρυζωνικότητας και η ανεπαρκής διαδικτυακή ασφάλεια. Η χώρα συνεχίζει επίσης να υπερέχει στις εξαγωγές υπηρεσιών ΤΠΕ σε σύγκριση με τις περισσότερες άλλες χώρες.